Wyspa Borneo kryje w sobie jedno z najbardziej fascynujących miejsc dla miłośników dzikiej przyrody – Park Narodowy Tanjung Puting. To tutaj możesz spotkać orangutany w ich naturalnym środowisku, przemierzać rzeki otoczone gęstą dżunglą oraz podziwiać bogactwo flory i fauny, jakiego nie znajdziesz nigdzie indziej na świecie. Jak zaplanować zwiedzanie Park Narodowy Tanjung Puting? Co warto wiedzieć przed podróżą? Poniżej znajdziesz kompleksowy przewodnik po jednej z najciekawszych atrakcji Indonezji – Parku Narodowym Tanjung Puting.
Park Narodowy Tanjung Puting – Królestwo orangutanów
Park Narodowy Tanjung Puting, położony w południowo-zachodniej części Borneo (w prowincji Kalimantan Środkowy), zajmuje powierzchnię około 4 150 km². Słynie przede wszystkim z ochrony orangutanów borneańskich (Pongo pygmaeus) – jednego z najbardziej zagrożonych gatunków małp człekokształtnych na świecie. To właśnie znajduje się Camp Leakey, najstarsza stacja badawcza poświęcona orangutanom, założona w latach 70. przez dr Biruté Galdikas – jedną z najsłynniejszych prymatolożek, obok Jane Goodall i Dian Fossey. Dzięki prowadzonym badaniom i programom ochrony liczba orangutanów w tym regionie powoli rośnie, ale nadal są one narażone na utratę siedlisk spowodowaną wycinką lasów pod plantacje oleju palmowego. Poza orangutanami w parku możesz spotkać także:
- Nosacze sundajskie – niezwykłe małpy o charakterystycznych nosach, występujące tylko na Borneo.
- Makaki i gibony – energiczne małpy, często skaczące po drzewach tuż nad głowami turystów.
- Krokodyle słonowodne – największe żyjące dziś gady, które czają się w rzekach parku.
- Słonie borneańskie – niewielka populacja tych łagodnych olbrzymów czasem pojawia się na obrzeżach parku.
- Lamparty mgliste – rzadkie, nocne drapieżniki, które uchodzą za jedne z najbardziej tajemniczych kotów na świecie

Kiedy najlepiej zwiedzać Park Narodowy Tanjung Puting?
Najlepszy czas na zwiedzanie Tanjung Puting to pora sucha, trwająca od czerwca do września. Wtedy łatwiej dostrzec zwierzęta, choć większa liczba turystów oznacza mniej kameralną atmosferę. Pora deszczowa od października do kwietnia sprawia, że teren staje się bardziej błotnisty, ale odwiedzających jest znacznie mniej, co pozwala na spokojniejsze obcowanie z przyrodą.
Podczas wizyty warto pamiętać o odpowiednim przygotowaniu. Lekkie, przewiewne ubrania z długimi rękawami ochronią przed słońcem i owadami. Konieczne są środek na komary, wodoodporne torby na elektronikę i latarka przydatna podczas wieczornych eksploracji. Przyda się też lornetka i aparat, bo park oferuje niezliczone możliwości obserwacji dzikiej przyrody.
Tanjung Puting to obszar chroniony, dlatego należy przestrzegać zasad minimalnej ingerencji w środowisko. Nie wolno karmić ani dotykać orangutanów, hałasować czy zostawiać śmieci. Wizyta w tym miejscu to nie tylko podróż w głąb dżungli, ale także lekcja szacunku do natury i jeden z tych momentów, które pozostają w pamięci na całe życie.
Jak dostać się do Parku Narodowego Tanjung Puting?
Aby dostać się do Parku Narodowego Tanjung Puting, trzeba pokonać kilka etapów podróży, ponieważ nie ma bezpośredniego dostępu drogą. Główna trasa prowadzi przez miasto Pangkalan Bun w indonezyjskiej prowincji Kalimantan Środkowy, skąd dalej podróżuje się łodzią do parku.
Lot do Pangkalan Bun
Najwygodniejszą opcją jest lot do lotniska Iskandar (PKN) w Pangkalan Bun. Nie ma bezpośrednich międzynarodowych połączeń, więc trzeba lecieć przez jedno z głównych miast Indonezji:
- Z Dżakarty (CGK) – lot trwa około 1-1,5 godziny (najczęściej obsługiwany przez linie Wings Air i NAM Air).
- Z Surabai (SUB) – lot trwa około 1,5 godziny.
- Z Semarangu (SRG) – również dostępne loty trwające około 1 godziny.
Transport z lotniska do portu w Kumai
Po przylocie do Pangkalan Bun należy dotrzeć do portu Kumai, który znajduje się około 20 minut jazdy samochodem. Można skorzystać z taksówki lub wcześniej zarezerwować transport przez lokalnego organizatora wycieczki.
Rejs łodzią do Parku Narodowego Tanjung Puting
Głównym środkiem transportu w głąb parku są tradycyjne drewniane łodzie „klotok”. Podróż z portu Kumai w głąb parku trwa od 2 do 4 godzin, w zależności od celu (np. Camp Leakey znajduje się dalej, więc rejs zajmuje więcej czasu). Można wynająć prywatną łódź lub dołączyć do zorganizowanej grupy. Większość turystów decyduje się na kilkudniowy rejs z noclegami na łodzi, co pozwala na pełne zanurzenie się w atmosferze dżungli i obserwację dzikiej przyrody w jej naturalnym środowisku.

Czy potrzebne są pozwolenia do Parku Narodowego Tanjung Puting?
Wstęp do Parku Narodowego Tanjung Puting wymaga biletu wstępu, który zazwyczaj organizują operatorzy wycieczek. Koszt różni się w zależności od rodzaju wycieczki, a dodatkowe opłaty mogą obowiązywać dla obcokrajowców. Podróż do Parku Narodowego Tanjung Puting wymaga pewnej organizacji, ale jest warta wysiłku – to jedno z najlepszych miejsc na świecie do obserwacji orangutanów i dzikiej przyrody Borneo.
Ile czasu przeznaczyć na zwiedzanie Parku Narodowego Tanjung Puting?
Na zwiedzanie Parku Narodowego Tanjung Puting warto zaplanować na co najmniej dwa dni, ale najlepiej przeznaczyć na to trzy lub cztery dni, by w pełni doświadczyć dzikiej przyrody Borneo. Jeden dzień to zdecydowanie za mało, bo wymagałby pośpiechu i ograniczałby możliwość zobaczenia orangutanów oraz innych zwierząt w różnych częściach parku.
- Dwa dni to absolutne minimum. Pierwszego dnia warto odbyć rejs rzeką Sekonyer i odwiedzić jedno z miejsc dokarmiania orangutanów, na przykład w Tanjung Harapan. Nocleg na łodzi w otoczeniu dżungli daje szansę na doświadczenie unikalnej atmosfery tego miejsca. Drugiego dnia możliwe jest odwiedzenie Camp Leakey – najsłynniejszego ośrodka rehabilitacyjnego dla orangutanów – i powrót do Kumai.
- Trzydniowa wyprawa to najczęściej wybierana opcja. Daje więcej czasu na spokojne obserwowanie przyrody, odwiedzenie różnych obozów, takich jak Pondok Tanggui i Camp Leakey, oraz rejs po mniej uczęszczanych odcinkach rzeki, gdzie można spotkać nosacze i inne zwierzęta. Każda noc spędzona na łodzi to okazja do podziwiania rozgwieżdżonego nieba i słuchania odgłosów dżungli.
- Cztery dni i więcej to opcja dla tych, którzy chcą zanurzyć się w parkowej rzeczywistości na dłużej. Poza standardowymi punktami zwiedzania można dotrzeć do bardziej odległych zakątków, odbyć dłuższe wędrówki po dżungli i obserwować zwierzęta o różnych porach dnia, zwiększając szanse na spotkanie rzadkich gatunków.
Im dłuższa wyprawa, tym większa szansa na niespieszne chłonięcie niezwykłej atmosfery Tanjung Puting. Jeśli zależy Ci na pełnym doświadczeniu dzikiej przyrody, warto wybrać rejs trwający przynajmniej trzy dni.
Autorka: Magdalena Łydka – miłośniczka podróży, szczególnie tych na Bałkany. Copywriterka specjalizująca się w tematyce podróżniczej, która pracę w korporacji zastąpiła tworzeniem stron internetowych i podróżowaniem. Każdą wolną chwilę spędza w podróży z dobrą książką i notesem. Autorka kilku ebooków o Chorwacji, Bałkanach i Półwyspie Apenińskim. Ulubione miejsce do pracy: wyspa Korčula w Chorwacji.